مقایسه توانمندی اخلاق دینی و اخلاق تکاملی در تبیین دامنه دگردوستی

در این تحقیق با گردآوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای و توصیف رویکرد تکاملی در مرحله اول، و تحلیل و مقایسه با رویکرد دینی در مرحله دوم، متناسب با روش متداول در حوزه علوم انسانی؛ با مقایسه و تطبیق بین رویکرد دینی و تکاملی مقوله «دگردوستی» واکاوی می‌شود تا جهات اشتراک و افتراق دو رویکرد به‌صورت مسئله‌محور محک بخورد. در اخلاق تکاملی، دگردوستی نهایتاً از دامنه خویشان ژنتیکی و گروه خارج نمی‌شود. بنابراین توجیه دگردوستی در غیر قبیله از معضلات اخلاق تکاملی است. با تبیین پی‌آمد ثابت می‌شود که در اخلاق اسلامی اصولاً این معضل محل ورود ندارد. ازجمله یافته‌های این پژوهش رخ‌نمایی توانمندی برتر اخلاق اسلامی در تبیین دامنه، ماده و موضوع دگردوستی و انفاق است. در اخلاق اسلامی برخلاف اخلاق تکاملی هم موضوع انفاق وسیع است و هم ماده و دامنه انفاق. ماده انفاق؛ از درم و قلم و قدم گرفته تا وقت و اعتبار و آبرو و شفاعت و ... همه را شامل می‌شود. موضوع انفاق هم، از انفاق بینشی گرفته تا انفاق کنشی کشیده می‌شود و دامنه انفاق نیز از خویشان تا دشمنان وسعت می‌یابد.